Το «μπάσκετ» των Ίνκας

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Ταχυδρόμος στις 2-11-1972, πρόδρομος του σημερινού μας μπάσκετ είναι το pok-ta-pok.

Τι ακριβώς ήταν όμως το συγκεκριμένο άθλημα;

Το pok-ta-pok από πολλούς θεωρείται το πρώτο ομαδικό άθλημα στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Η κάθε ομάδα πετύχαινε έναν πόντο όταν πέρναγε την μπάλα μέσα από τον πέτρινο δακτύλιο της ή όταν η αντίπαλη ομάδα αποτύγχανε να συγκρατήσει την μπάλα να μην αναπηδήσει για δεύτερη συνεχόμενη φορά. Σύμφωνα με μαρτυρίες οι παίκτες χτυπούσαν την μπάλα με τα αντιβράχια ή τους γοφούς τους, αν και ορισμένες εκδοχές επέτρεπαν τη χρήση εξοπλισμού όπως, ρακέτες ή πέτρες. Η μπάλα ήταν κατασκευασμένη από συμπαγές υλικό και ζύγιζε έως 4 κιλά, ενώ τα μεγέθη διέφεραν πολύ με την πάροδο του χρόνου ή ανάλογα με την εκδοχή που παιζόταν. 

Το pok-ta-pok είχε και τελετουργικές πτυχές, ενώ περιστασιακά παιζόταν και για αναψυχή από παιδιά και γυναίκες. Στην ιστορία του παιχνιδιού μερικές κουλτούρες φαίνεται ότι συνδύασαν τους αγώνες με τις θρησκευτικές ανθρωποθυσίες.

Υπάρχουν αντικρουόμενες μαρτυρίες για το αν ήταν οι νικητές ή οι ηττημένοι έχαναν την ζωή τους, καθώς για τους Ίνκας, θυσία σημαίνει «κάνω ιερό» άρα ήταν τιμή τους να θυσιαστείς. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ούτε οι νικητές ούτε οι ηττημένοι θυσιάζονταν κατά τη διάρκεια του αγώνα, απλώς υπήρξε ένα και μόνο παιχνίδι που διεξήχθη αντί για πόλεμο εναντίον δύο πόλεων. Σε αυτήν την περίπτωση σκότωσαν τον αρχηγό της ηττημένης ομάδας.